Türk Dil Kurumu (TDK), Türkçenin doğru ve etkili bir şekilde kullanılmasını sağlamak amacıyla, sürekli olarak dil kurallarını güncellemeye ve Türkçenin evrimini takip etmeye devam etmektedir. 2025 yılında yapılan Güncel Türkçe Sözlük’ün 12. baskısı ile birlikte, bazı kelimelerin yazımı, anlamı ve kullanımı yeniden düzenlendi. Bu değişiklikler, yalnızca dilin doğru kullanılmasını değil, aynı zamanda dilin toplumla uyum içinde gelişmesini de hedefliyor. Bu yazıda, TDK’nin 2025 yılı itibariyle yaptığı yazım değişikliklerini, eski ve yeni yazım şekilleriyle birlikte detaylıca inceleyeceğiz.
Türk Dil Kurumu ve Dilimizin Evrimi
Türk Dil Kurumu, Türkçenin doğru kullanımını teşvik eden, dilin evrimini izleyen ve kültürel bir mirası koruyan çok önemli bir kurumdur. TDK’nin dil üzerindeki etkisi, sadece akademik alanla sınırlı kalmayıp, günlük hayatta da geniş bir yelpazeye yayılmaktadır. TDK, dilin değişen toplum yapısına, teknolojik gelişmelere ve kültürel yeniliklere ayak uydurabilmesi için sürekli olarak sözlüklerdeki kelimelerin yazımını güncellemektedir.
Dil, bir toplumun yaşayan bir yapı olduğunu ve zaman içinde evrildiğini gösterir. Bu nedenle, TDK’nin yaptığı yazım değişiklikleri ve eklemeler, Türkçenin evrimini takip etmek için oldukça önemlidir. Bu tür güncellemeler, dilin zenginleşmesini ve daha doğru bir biçimde kullanılmasını sağlamaktadır. Türkçe’nin, özellikle son yıllarda hızla gelişen teknoloji ve küreselleşme ile birlikte yabancı dillerden etkilendiği düşünüldüğünde, Türk Dil Kurumu’nun yaptığı bu tür düzenlemeler, dilin doğru bir şekilde kullanılması açısından kritik bir rol oynamaktadır.
2025 Yılında Yazımı Değişen Kelimeler: Eski ve Yeni Haller
Türk Dil Kurumu’nun son baskısında bazı kelimeler eski yazım hatalarından arındırılarak daha doğru bir biçimde kullanıma sunulmuştur. Bu yazım değişiklikleri, dilin daha sade ve anlaşılır hale gelmesine yardımcı olmaktadır. Aşağıda, eski ve yeni yazım şekilleriyle önemli kelimeleri bulabilirsiniz.
1. Doğubeyazıt – Doğubayazıt
Eski Yazım: Doğubeyazıt
Yeni Yazım: Doğubayazıt
Yer isimlerinde yapılan değişikliklerden biri de Doğubeyazıttır. Bu kelimenin doğru kullanımı, Doğubayazıt olarak belirlenmiştir. İki kelimenin birleşik şekilde yazılması, dil bilgisi kuralları açısından hatalıydı. Yer adlarının doğru yazımı, dilin kurallarıyla uyumlu hale getirilmiştir.
2. Horon Vurmak – Horon Tepmek
Eski Yazım: Horon vurmak
Yeni Yazım: Horon tepmek
Türk halk danslarının yaygın ifadesi olan horon vurmak, dilde yanlış bir kullanımdı. Horon yapmak için doğru ifade horon tepmek olmalıdır. Bu değişiklik, hem halk dansları hem de Türk kültürü üzerine yapılan yanlış kullanımların önüne geçmektedir.
3. Çiğ Börek – Çi Börek
Eski Yazım: Çiğ börek
Yeni Yazım: Çi börek
Türk mutfağının sevilen yiyeceklerinden olan çiğ börek, dilde yanlış bir biçimde çiğ börek olarak yazılıyordu. Çi börek olarak güncellenen bu yazım, hem anlaşılabilirliği artırmak hem de kelimenin doğru bir şekilde kullanılmasını sağlamak için önemlidir.
4. Yeşilzeytin – Yeşil Zeytin
Eski Yazım: Yeşilzeytin
Yeni Yazım: Yeşil zeytin
Yeşilzeytin terimi, tek kelime olarak yazılıyordu, ancak yeşil zeytin olarak ayrılması dilin doğru kullanımına daha uygundur. Bu tür değişiklikler, dildeki karmaşıklığın önüne geçilmesine yardımcı olur.
5. Unvan – Ünvan
Eski Yazım: Unvan
Yeni Yazım: Ünvan
Kelime kullanımındaki yaygın hatalardan biri olan unvan, doğru kullanımıyla ünvan olarak değiştirilmiştir. Özellikle resmi yazışmalar ve toplumda unvan kullanımı gibi durumlarda bu tür dil hatalarının önüne geçmek önemlidir.
6. Marmara Ereğlisi – Marmaraereğlisi
Eski Yazım: Marmara Ereğlisi
Yeni Yazım: Marmaraereğlisi
Yer adlarında yapılan bir diğer değişiklik Marmara Ereğlisidir. Doğru yazım, Marmaraereğlisi olarak güncellenmiştir. Bu, Türkçedeki yer adlarının daha düzgün ve doğru bir şekilde yazılmasına olanak tanır.
7. Yakan Top – Yakantop
Eski Yazım: Yakan top
Yeni Yazım: Yakantop
Çocukların sevdiği yakan top oyunu, doğru yazımıyla yakantop olarak kullanılmalıdır. Bu tür oyun isimlerinde dilin doğru yazımı ve kullanımı, hem çocuklar hem de aileler için daha anlaşılır olur.
8. Kayyum – Kayyım
Eski Yazım: Kayyum
Yeni Yazım: Kayyım
Kayyum kelimesi, özellikle hukuk alanında sıkça karıştırılmaktadır. Doğru kullanım, kayyımdır. Hukuki metinlerin doğru anlaşılabilmesi için bu tür kelimelerin doğru yazımı önemlidir.
9. Yeşilsoğan – Yeşil Soğan
Eski Yazım: Yeşilsoğan
Yeni Yazım: Yeşil soğan
Yeşilsoğan kelimesi, yanlış bir biçimde tek kelime olarak kullanılıyordu. Bu, yeşil soğan olarak ayrı yazılmalıdır. Dilin doğru bir biçimde kullanılması, özellikle gıda isimlerinde büyük önem taşır.
10. Akça Armudu – Akçaarmut
Eski Yazım: Akça armudu
Yeni Yazım: Akçaarmut
Bir meyve olan akça armudu, doğru yazımıyla akçaarmut olarak kullanılmalıdır. Bu tür yerel meyve isimlerinin doğru yazılması, hem dilin sadeleşmesine hem de doğru anlaşılmasına katkı sağlar.
11. Sultan Efendi – Sultanefendi
Eski Yazım: Sultan Efendi
Yeni Yazım: Sultanefendi
Sultan Efendi gibi unvanlar, dilde daha doğru bir biçimde Sultanefendi olarak yazılmalıdır. Bu tür yazım hataları, özellikle tarihi ve kültürel isimlerde yaygın olmaktadır.
12. Akzambak – Ak Zambak
Eski Yazım: Akzambak
Yeni Yazım: Ak zambak
Akzambak bitkisi, doğru yazımıyla ak zambak olarak güncellenmiştir. Bitki adlarında doğru yazım, hem bilimsel hem de günlük kullanımda netlik sağlar.
13. Yeşilbiber – Yeşil Biber
Eski Yazım: Yeşilbiber
Yeni Yazım: Yeşil biber
Yeşilbiber kelimesinin doğru yazımı yeşil biber olmalıdır. Sebze isimlerinde doğru yazım, hem yemek tariflerinde hem de tarımda kullanılabilirliğini artırır.
14. Boy Bos – Boy Pos
Eski Yazım: Boy bos
Yeni Yazım: Boy pos
Daha çok halk dilinde kullanılan boy bos terimi, boy pos olarak güncellenmiştir. Bu değişiklik, günlük hayatta kullanılan bazı deyimlerin doğru biçimde yazılmasını sağlamak amacıyla yapılmıştır.
15. Pilili – Pileli
Eski Yazım: Pilili
Yeni Yazım: Pileli
Pilili kelimesi, kıyafetlerdeki pileli tasarımı tanımlar ve doğru yazımı pileli olarak düzeltilmiştir. Moda dünyasında doğru kullanım, tasarımlar ve kıyafet isimlerinin doğru anlaşılmasına olanak tanır.
16. Yürük – Yörük
Eski Yazım: Yürük
Yeni Yazım: Yörük
Yörük kelimesinin doğru yazımı, geleneksel Türk kültüründe sıkça karşılaşılan ve yanlış kullanılan bir kelimedir. Bu, Yörük olarak doğru bir biçimde yazılmalıdır.
Eklenen Yeni Kelimeler
Türk Dil Kurumu, zamanla dilde yabancı kelimelerin yerine Türkçe karşılıklar önerdi. Bu yeni Türkçe karşılıklar, dilin sadeleşmesine ve daha anlaşılır olmasına katkı sağlamaktadır.
1. SMS – Kısa bilgi
Eski Yazım: SMS
Yeni Yazım: Kısa bilgi
SMS yerine, kısa bilgi kullanılacak. Bu değişiklik, teknolojik terimlerin daha Türkçe bir biçimde kullanılmasına yardımcı olur.
2. Doğalgaz – Yer gazı
Eski Yazım: Doğalgaz
Yeni Yazım: Yer gazı
Enerji terimleri arasında yer alan doğalgaz, artık yer gazı olarak kullanılacak. Bu, doğal gazın yer altından elde edilmesine dair daha açıklayıcı bir ifade sunar.
3. Smoothie – Karsanbaç
Eski Yazım: Smoothie
Yeni Yazım: Karsanbaç
Dünya çapında tanınan içeceklerden olan smoothie, karsanbaç olarak Türkçeye uyarlanmıştır. Bu kelime, Türk mutfağına özgü bir isme dönüşmüştür.
4. Jülyen – Şerit doğrama
Eski Yazım: Jülyen
Yeni Yazım: Şerit doğrama
Yemeklerde sıkça karşılaşılan jülyen doğrama tekniği, artık şerit doğrama olarak Türkçeye kazandırılmıştır.
5. Hyperloop – Hız kovanı
Eski Yazım: Hyperloop
Yeni Yazım: Hız kovanı
Hyperloop terimi, artık hız kovanı olarak kullanılacak. Bu teknoloji, ulaşımda devrim yaratacak bir yenilik olarak tanımlanmaktadır.
6. Store – Sarma perde
Eski Yazım: Store
Yeni Yazım: Sarma perde
Daha önce store olarak bilinen perde türü, artık sarma perde olarak adlandırılacaktır.
Sonuç: Dilin Zenginliği ve Sürekli Güncellenmesi
Türk Dil Kurumu’nun 2025 yılında yaptığı yazım değişiklikleri, Türkçenin daha anlaşılır, sade ve doğru bir dil haline gelmesine olanak sağlamaktadır. Bu güncellemeler, dilin evrimini gösterirken, toplumsal ve kültürel ihtiyaçlara göre şekillenen Türkçemizin güncel halini yansıtmaktadır. Bu tür dil düzenlemeleri, hem dil bilincini artırır hem de doğru Türkçe kullanımını teşvik eder.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. TDK’nin yaptığı yazım değişiklikleri her yıl mı yapılır?
TDK, dildeki ihtiyaçlara göre yazım değişikliklerini düzenli aralıklarla yapmaktadır. Bu değişiklikler, yıllık bazda değil, dilin evrimine bağlı olarak yapılır.
2. Eski ve yeni yazım arasındaki farklar nerelerde daha belirgindir?
Yeni yazım değişiklikleri genellikle yer isimlerinde, günlük hayatta sık kullanılan kelimelerde ve gıda, kültür isimlerinde görülmektedir.
3. TDK’nin değişikliklerini nasıl takip edebilirim?
TDK’nin resmi web sitesi ve Güncel Türkçe Sözlük üzerinden yapılan tüm yazım değişikliklerini takip edebilirsiniz.
Massimo Creative Dijital Ajans ile Profesyonel İçerik Hizmetleri
Doğru dil kullanımı ve içeriklerinizi doğru bir biçimde hazırlamak konusunda yardıma ihtiyacınız varsa, Massimo Creative Dijital Ajans olarak sizlere yardımcı olmaktan mutluluk duyarız. Profesyonel içerikler ile Türkçe kullanımınızı en iyi hale getirebiliriz. info@massimocreative.com adresinden bizimle iletişime geçebilirsiniz.
